Veel te kiezen in 2014

Zo tegen het einde van het jaar is het een goede gewoonte geworden om terug te blikken. Ik doe dat niet. Ik kijk liever vooruit. Want 2014 is – zoveel staat nu al vast – een belangrijk jaar voor de technologische industrie. Er is namelijk nogal wat te kiezen.

Om te beginnen gaan we op 19 maart naar de stembus voor de gemeenteraadsverkiezingen. Ik hoor u nu al denken: FME en lokale belangenbehartiging? Helaas zien we dat veel gemeenten in toenemende mate liever een woon- en leefgebied dan een werkgebied zijn. Bedrijven dreigen de klos te worden van het kennelijke streven grote delen van Nederland om te bouwen tot bungalowpark. Daar moeten we een stokje voor steken. De industrie verdient het geld tenslotte voor dit land.

Ik geef u graag een voorbeeld van wat we zoal tegenkomen. Onlangs presteerde de gemeente Schiedam het om Huisman, wereldvermaard ontwerper en bouwer van heavy construction equipment, tegemoet te komen als het ging om de toegestane hoogte van een nieuwe bedrijfsloods. De hal, noodzakelijk om aan de wereldwijde vraag te voldoen, mocht slechts een beperkte hoogte hebben vanwege het lokale beleid. Ook de vergunningaanvraag duurde onmetelijk lang. Zo gaan lokale overheden om met bedrijven die soms al decennia in een gemeente zijn gevestigd. En op die manier jagen we bedrijven die van essentieel belang zijn voor onze verdienkracht uiteindelijk het land uit. Dat kan niet de bedoeling zijn.

De gemeenten nemen op meer terreinen een belangrijke positie in. Zo kunnen ze (net als andere overheden overigens) een rol vervullen als innovatief inkoper van technologieën en technologische producten die helpen maatschappelijke vraagstukken en uitdagingen op te lossen. Ze kunnen bij aanbestedingen bijvoorbeeld toetsen of het inkoopproces uitgaat van de laatste stand der techniek. Gemeenten zouden samen vervolgens fondsen kunnen creëren om de (over de levensduur overigens minimale) risico’s van innovaties af te dekken of te beperken. Het moet toch mogelijk zijn dat gemeenten hun gemeentehuis energieneutraal maken?

FME gaat de komende maanden echt de boer op om deze kwesties aan de orde te stellen. Daarbij nemen we ook mee dat in nog te weinig Nederlandse gemeenten sprake is van deugdelijk expatbeleid. Amsterdam, Rotterdam en Den Haag zijn op de goede weg. Zij hebben gezorgd voor bijvoorbeeld internationaal georiënteerd (basis)onderwijs en goede, gemeentelijke informatievoorziening in buitenlandse talen of tenminste in het Engels. Het is belangrijk dat internationale kenniswerkers zich hier thuis voelen. We hebben ze de komende jaren harder nodig dan ooit tevoren. Gemeenten móeten hier harder aan trekken.

In de eerste regels van dit bericht schreef ik al dat er komend jaar nogal wat te kiezen valt. Behalve een nieuwe gemeenteraad (in het overgrote deel van het land) in maart kiezen we op 22 mei een nieuw Europees Parlement. Ook dat is voorwaar geen kinnesinne. Ik ben uitgesproken voorstander van een verenigd en vrij Europa. Maar net als iedereen huiver ik bij de gedachte aan een bestuurlijke moloch die zich overal tegenaan bemoeit.

De laatste tijd zien we daar toch weer iets teveel tekenen van. Plannen voor een Europees minimumloon om een gelijk speelveld te creëren, ideeën over één Europese WW en één Europees standaardarbeidscontract voor onbepaalde tijd; het kan zo de prullenmand in. Als zowel werkgevers als werknemers het over één ding eens zijn, dan is het dat steeds meer behoefte aan maatwerk op micro-economisch niveau ontstaat. Nóg meer Europese regelzucht en bureaucratie is in dat verband funest.

Een sterk Europees industriebeleid is nodig. Maar nu al zien we in veel sectoren dat de marges van Europese bedrijven in de competitie met concurrenten uit andere werelddelen volledig worden ‘opgevreten’ door de administratieve lastendruk. Dáár moet Europa iets aan doen. Niet door meer regels op te leggen, maar door een situatie te creëren waarin bedrijven de ruimte krijgen om te innoveren en te ondernemen. Als we duurzame en structurele economische groei willen creëren, dan is dat keihard nodig.

Wat ik al zei: er valt genoeg te kiezen in 2014.

Bron: Mevr. mr. I. Dezentjé Hamming-Bluemink voorzitter FME-CWM