Digitaal leven, Mevr. Neelie Kroes

De Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen luidde vorige week de noodklok in wat langzamerhand een heel klokkenspel is van rapporten over het tekort aan digitale vaardigheden onder scholieren. Het rapport concludeert dat een nieuw verplicht schoolvak op het gebied van digitale geletterdheid nodig is. Dat is een goed begin om meer ICT’ers op te leiden, maar er is meer nodig om mensen voor te bereiden op werk en leven in een digitale maatschappij.



Eendimensionaal
Allereerst is het Nederlandse onderwijs nog in te grote mate gebaseerd op een samenleving die werd gedomineerd door status en hiërarchie. Leerlingen worden beoordeeld aan de hand van een eendimensionale schaal en er is weinig aandacht voor verschillende talenten en leerbehoeften.
De maatschappij zit niet alleen verlegen om bollebozen, maar zoekt ook mensen die kunnen zorgen, bouwen of creëren. Talent kan zich op veel manieren uiten en dus moeten we niet iedereen langs dezelfde meetlat leggen. Andere vaardigheden en andere manieren van denken moeten we stimuleren, niet ontmoedigen.

Samenwerking
Of het nu gaat om de werkplek of de gezamenlijke ontwikkeling van open-sourcesoftware, overal zien we dat nieuwe technologieën ons in staat stellen om hiërarchische structuren af te breken. Traditionele benaderingen van concurrentie, controle en geheimhouding, maken steeds meer plaats voor openheid, samenwerking en het delen van informatie.
Moderne ondernemers en bedrijven hebben hun bedrijfsstructuren aangepast en spelen in op diversiteit. Wordt het niet tijd dat we deze ideeën meegeven aan onze kinderen als ze nog jong zijn?

Mediatheorie
Ten tweede speelt het onderwijs onvoldoende in op de kansen en mogelijkheden die digitale technologieën bieden om het onderwijs te verbeteren en aan te passen aan individuele leerbehoeften. ICT biedt ons nieuwe uitdagende manieren van lesgeven en leren.
De grondlegger van mediatheorie, Marshall McLuhan, zei dat iedereen die onderwijs en entertainment van elkaar scheidt van beide niets begrijpt. Ruim 30 jaar na zijn dood en vele technologiegeneraties later is dit besef nog niet ingedaald. Veel scholen werken met ICT, maar het enorme potentieel van digitale technologieën wordt nog te weinig benut.

Flexibiliteit
Klassikaal onderwijs is niet voor iedereen een goede manier om te leren. Net als bij het bed van Procrustes proberen we onze kinderen bij te schaven zodat ze passen in the onderwijssysteem, terwijl technologie het mogelijk maakt dit om te draaien.
De wereld verandert in razend tempo. In Europa dreigt een enorm tekort aan goed ICT-personeel. We hebben talentvolle jongeren en vrouwen nodig om dit tekort op te vullen. Om onze koppositie op het gebied van kennis en innovatie te behouden, moeten we onze kinderen niet langer de vaardigheden leren die hun ouders nodig hadden, maar inspelen op toekomstige behoeften. Dit vraagt om een flexibel onderwijssysteem met ruimte voor verscheidenheid.

Bij Ford konden consumenten aan het begin van de vorige eeuw voor een auto uit alle kleuren kiezen, zolang het maar zwart was. Is dit wat we willen in het onderwijs of zal het in staat zijn mee te veranderen met de wereld en de technologie om ons heen?

Bron: Financieel Dagblad
Mevrouw Neelie Kroes is eurocommissaris.